16 maj 2025
Mija pierwszy tydzień, odkąd rozpoczęliśmy sezon polowań na sarny rogacze. Przez wielu wyczekiwany okres w kalendarzu łowieckim, który nadaje sens porannym podchodom, wieczornym zasiadkom w poszukiwaniu ciekawego kozła. Sezon splata się w wybuchem wiosennej zieleni. Szary las, który jeszcze niedawno żegnał myśliwych, zamykających sezon polowań zbiorowych, zmienia się w morze zieleni, która z dnia na dzień staje się coraz bardziej gęsta i jaskrawa, a zieleń młodych liści, traw i krzewów zdaje się razić w oczy. Ten, jak zdaje się bezmiar zieleni, wyrasta na naszych oczach w akompaniamencie śpiewu ptaków, które rozpoczynają swój sezon godowy, lub wychowują już swoje młode. Wszystko budzi się do życia, widać jak las tętni życiem. Widać, że przyroda zaczyna swój cykl od nowa.
Polowanie na kozły, o którym wspomniałem rozpoczyna się w 11 maja, jednak z uwagi na to, że start sezonu polowań przypadł na niedzielę, prawo łowieckie dopuszcza rozpoczęcie całego sezonu dzień wcześniej, tj 10. maja i tak jak wyżej wspomniałem, wielu myśliwych czekało na ten dzień. Nabrały sensu poranne spacery, dzięki którym możemy podziwiać piękny wiosenny brzask, starając się podejśc i wypatrzeć ciekawego kozła.
Powtórzę się kolejny raz. Sarna jest bardzo ciekawym gatunkiem, a myśliwi nie mogą temu zaprzeczyć. Jeszcze niedawno, przebywały razem w dużych grupach, które w gwarze łowieckiej nazywamy "rudlami". To zgrupowanie saren jest ich taktyką obronną. Wiecej czujnych "muf" (czyli nosów), więcej "świec" (czyli oczu) jest dobrą metodą na wczesne powiadomienie o zagrożeniach. W okresie, o którym mowa, czyli o początku maja, ten stan uległ zmianie. Sarny poruszają się osobno. Kozły zajęły już swoje terytoria, których będą bronić, a sarny kozy przygotowują się do wydania na świat potomstwa, poruszając się osobno, lub z koźlęciem z poprzedniego roku, które staje się właśnie dorosłą kozą (kozły odeszły w poszukiwaniu swojego terytorium). Młode koźlaki, przyjdą na świat na przełomie maja i czerwca i staną się bardzo łatwym kąskiem dla lisów, co też myśliwi starają się mitygować, poprzez polowania na rudego przecherę, co i tak nie jest takie proste, bowiem kalendarz polowań na lisy dopuszcza strzelanie tego drapieżnika w tym okresie, jedynie w przypadku gdy koło łowieckie introdukowało na swoim terenie kuraki polne, np. bażanty.
Wróćmy jednak do sarny...
Po okresie zimowym, w którym to zwierzyna ma mniej jedzenia, sarny nakładają tzw. zimową suknię. Kozły zaczynają budować poroże, które informuje nas o ich kondycji. Majowe polowania na kozły, są najczęściej rekonesansem, w czasie którego staramy się zinwentaryzować, gdzie bytuje dany kozioł i w jakiej jest kondycji. Z poczatkiem maja często jeszcze spotykamy sarny w sukni zimowej. Wydają się wtedy masywniejsze, ale to tylko złudzenie, spowodowane grubą sierścią. Jeszcze kilka tygodni i nasze sarny będą jak z obrazka, tj. smukłe i lśniąco rude.
W tym samym okresie, kozły potrafią jeszcze posiadać niewytarte poroże. Dotyczy to szczególnie młodych kozłów, które później zrzuciły stare poroże (lub dopiero budują swoje parostki), co za tym idzie, dłużej nakładają następne.
Początek sezonu polowań na kozły to rozpoznanie. Strzały, oddajemy jedynie do łatwych do zidentyfikowania kozłów selekcyjnych, najczęściej objawiających się wadami poroża.
Ale skąd te wady? Jak napisałem wyżej, kozły budują poroże w zimę. Mniej więcej od grudnia. Ten trudny okres w roku, gdzie jest zimno i nie ma dobrej bazy żerowej, utrudnia budowanie poroża kozłom, narażając je również na choroby. Selekcyjność kozła wyraża się właśnie poprzez formę jego poroża, sylwetki. Dbając o populację zwierzyny płowej w obwodach łowieckich, każde koło zobowiązane jest do poszanowania prawa i zasad selekcji osobniczej, dlatego decyzja o pociągnięciu za spust jest odpowiedzialną decyzją, od której może zależeć przyszłość populacji żyjącej na danym obwodzie łowieckim, przyszłości koła łowieckiego, które przecież poprzez gospodarkę łowiecką, funkcjonuje jak podmiot gospodarczy oraz ogólny obraz polskiej fauny.
Pomyślnych łowów i darz Bór wszystkim, którzy wyruszają na poszukiwania swojego pięknego kozła!