top of page

Zew Króla Lasu

26 sie 2023

Skończyły się żniwa, na polach ścierniska lub oranki. Lato zbliża się nieubłaganie ku końcowi. W sezonie łowieckim tak naprawdę dopiero teraz wszystko będzie się zaczynać. Oto Król Lasu za chwile zacznie ryczeć dając nam możliwość podziwiania i przeżywania najwspanialszego okresu sezonu łowieckiego, jakim jest rykowisko.



Sezon godowy jeleni przypada na koniec sierpnia - połowę września. Każdy region naszego kraju jest inny, dlatego daty rykowiska nie da się ustalić. Jedno jest pewne - ten wspaniały koncert i popisy samców jeleni ustalają łanie, gdyż to samice jeleni poprzez swoje feromony uruchomią ten koncert. Życie jelenia byka można zamknąć w cyklu. Byki praktycznie cały rok przebywają razem w tak zwanych "chmarach" (tak nazywa się grupa jeleni w gwarze łowieckiej, przez niewtajemniczonych nazywane "stadem").

W okresie gdy męskie chmary przebywają razem, ich życie można nazwać monotonnym. Budują zrzucone na wiosne poroże, nabierają masy. Somatotropina - hormon, który odpowiada za budowę "wieńca" (poroże jelenia w gwarze łowieckiej) krąży w żyłach jeleni, jednak im bliżej końca lata, tym coś więcej zaczyna dziać się z tymi pięknymi zwierzętami. Oto testosteron zaczyna grać pierwsze skrzypce w organizmie byków. Poroża zostają starte z ochronnej warstwy skórnej (scypułu), w której wzrastały od wiosny.



Gdy testosteron zaczyna działać na samców, nie trzeba długo czekać na pierwsze waśnie. Właśnie ten hormon powoduje, że wcześniej sformowane chmary byków się rozpadają. Po uprzednim intensywnym żerowaniu, byki nabierają masy - takiego najedzonego przed rykowiskiem byka w gwarze łowieckiej nazywamy kraśnym lub łojnym bykiem.

Tak więc łojne samce, gotowe do rykowiska rozpoczynają poszukiwania łań.


Gdy jeleń byk znajdzie swoją chmarę samic, będzie ich bronił i o nie walczył. Warto nadmienić, że w przy chmarze łań będą kręcić się młodsze byki zwane kibicami lub chłystami ale nie miejmy złudzeń - te podrostki będą bacznie obserwowane przez stadnego byka, który nie dopuści ich do samic.


Byki w średnim wieku, które poczują się pewne i mocne, które nie znalazły jeszcze swoich wybranek będą próbowały odbić płeć piękną bykowi stadnemu. W tym okresie dochodzi do brutalnych walk samców, ale to nic dziwnego. Natura bowiem jest brutalna i nie ma tu miejsca na sentymenty. Zdarzają się przypadki, że jeden z byków ginie w tych walkach. Są również takie, gdzie dwa byki splątane w śmiertelnym zwraciu padają wspólnie ze zmęczenia.


W okresie rykowiska, jelenie byki tracą do kilkunastu procent masy swojego ciała, gdyż w ogóle nie sporzywają pokarmu. Takiego wychudzonego po rykowisku byka myśliwi określają "spadłym bykiem". Po zakończeniu sezonu godowego, byki które uczestniczyły w rykowisku odchodzą w knieję i intensywnie żerują by przygotować się do nadchodzącej zimy. Z czasem, na nowo zbiorą się w męskie chmary, przetrwają tak zimę, zrzucą poroże i cykl się potwórzy.



Z perspektywy myśliwego rykowisko to możliwość dokładnego obejrzenia byka a nawet próba jego wywabienia i upolowania wspaniałego, prawidłowego samca. Jelenie z natury są bardzo ostrożnymi zwierzętami, jednak gdy byk traci głowę odurzony miłosnym uniesieniem, traci też swoją czujność.


Szlachetna sztuka wabienia jeleni to niezwykle wymagająca i trudna umiejętność, której nauczyć można się tylko w łowisku w okresie rykowiska (kilka dni w ciągu roku). Najlepsi wabiarze, rozróżniają kilka rodzajów ryków i potrafią je wykorzystać, a podchodząc byka robią wokół siebie zamieszanie, łamiąc krzewy i gałęzie, dzięki czemu imitują zachowanie rywala, który w nastroju bojowym posuwa się naprzód, skrzyżować swe tyki z oponentem broniącym łań.


W naszym rejonie do rykowiska mamy jeszcze trochę czasu, jednak jestem pewny, że każdy kolega z KŁ Jarząbek wyczekuje tego najpiękniejszego okresu w kalendarzu łowieckim.


Darz Bór!


obrazy źródło: grafiki google

©2021 by Koło Łowieckie nr 1 "Jarząbek" w Ostrowcu Świętokrzyskim. Stworzone przy pomocy Wix.com

bottom of page